hertürden resim ve bilgiler

Yöresel adları: Mayıs papatyası, tıbbi papatya, adi papatya, babunç

Bitki özellikleri: 15-40 cm yükseklikte ve çok dallıdır. Bilinen en küçük papatya türlerinden biridir. Sarı göbekleri dışa doğru konik biçimlidir ve yalnız kendine özgü biçimde, içleri boştur. Tatlı aromalı bir kokusu vardır. Mayıs-haziran aylarında çiçeklenir.

Ülkemizde, hangi papatya türünün tedavi amaçlı kullanılması gerektiğini, şifalı bitki satıcılarının bile çok büyük bir bölümü ne yazık ki bilmez! Türü belirsiz, papatya benzeri çiçekler karışımını halka bir güzel satarlar. Öncelikle bebeklerin ve küçük çocukların dostu olarak görülmesi gereken mayıs papatyasına hak ettiği saygının gösterilmemesi ne kadar acı!!

Bileşim: Chamazulen, bisabolol ve enoletherpolyin içerikli ve mavi renkli uçucu yağ, sesquiterpenlactone, cumarine.

Toplama ve hazırlama: Mayıs-haziran aylarında açan çiçekler, ilk hafta boyunca etkinliklerinin doruğundadır. Yani, çiçekler açtıktan hemen sonra, sapsız olarak, güneş iyice yükseldiğinde toplanır. Toplamanın hemen ardından, geniş bir eleğe serilerek, gölgede kurumaya bırakılır. Papatyanın etkinlik derecesi, çiçeklenmeden toplamaya kadar geçmiş olan sürenin kısalığına ve kurutma şartlarına göre, artar veya eksilir. Toplanan taze papatyalar, plastik torbalara kesinlikle koyulmamalıdır! Çünkü, hava alamayan çiçekler kısa sürede bozulur.

Banyo katkısı olarak, çiçeklerle birlikte sap ve yapraklar da toplanmalıdır. Saplar demetlenerek bağlanır ve gölge bir yere asılarak kurumaya bırakılır. Kuruduktan sonra, eğer banyo katkısı olarak kullanılmak istenmezse, çiçekler her zaman saptan ayrılabilir. Ayrıca, çiçekler sapların ucunda daha sağlıklı kuruyabilir.

Kullanım alanları ve biçimleri: Olağanüstü geniş bir kullanım alanı vardır. Ama o her şeyden önce, bebeklerin ve küçük çocukların koruyucusudur. Onların her derdine deva olabilir. Anneler, mayıs papatyasını evlerinden hiç eksik etmemelidirler.

Genel olarak, bitkinin dört önemli alanda etkili olduğunun bilinmesi gerekir. İltihap giderici, kramp çözücü, yatıştırıcı ve gaz söktürücü. Papatya içten ve dıştan kullanılabilir. İçten, çay içimi ve tentür kullanımı, dıştan, buğu solunumu, gargara, çalkalama, yıkama ve banyo, papatya yağı ile de friksiyon biçiminde kullanılır.

Papatya çayı öncelikle mide hastalıklarına karşı kullanmalıdır. Ağrı ve düzensizlikler kısa sürede sona erer, hasta rahatlar. Bitki çayı ile, mide mukozası iltihabı, hatta mide ülseri tedavi edilebilir. Bu tedavide, uzunca bir süre boyunca, günde 3 bardak papatya çayı, tatlandırılmadan ve yemeklerden önce içilmelidir. Safrakesesi kaynaklı mide rahatsızlıklarında, papatyanın, nane ve oğulotu ile eşit oranda karıştırılması daha doğru olur. Eğer mide rahatsızlığı sinirsel kaynaklı ise, papatya-oğulotu karışımı etkili olacaktır. Üst solunum yollarındaki tahriş veya iltihap nedeniyle oluşan rahatsızlıklarda papatya buğu solunumu çok rahatlatıcıdır.

Dıştan kullanımda, mukoza ve deri iltihaplarına karşı gargara, çalkalama veya yıkama biçimi uygulanabilir. İltihap gidericiliği sayesinde, zor iyileşen yaralara kompres biçiminde uygulanır. Papatya, mantar hastalıklarına karşı da, yıkama biçiminde kullanılabilir. Anal ve vaginal bölgelerdeki tahriş ve iltihaplanmalarda, oturma banyosu veya buğu tedavisi yapılabilir. Kronik nezle, kronik ağız içi iltihabı da, papatya buğusu ile tedavi edilebilir.

Romatizmal kas ağrıları, papatya yağı ile yapılan friksiyonlarla hafifletilebilir. Kötürüm organlara da aynı biçimde masaj yapılabilir, çok rahatlatıcıdır.

Papatya tentürü, öncelikle sinir sisteminin tedavisinde kullanılır. Duyarlı sinir sistemini ve duyum organlarını papatya tentürü çok olumlu etkiler. Bu nedenle, kafa ve yüz nevraljilerinde, göz ve kulak iltihaplarında, diş ağrısında ve kramplı mide ağrılarında papatya tentürü kullanılmalıdır. Hatta, romatizmal ağrılar bile böylece hafifletilebilir. Günde 5-6 kere, biraz suyla veya kesme şekere içirilerek, 8-10 damla alınabilir.

Papatya çayı: 1-2 tatlı kaşığı dolusu çiçek, 1 bardak kaynar suyla haşlanır, 8-10 dakika demlendikten sonra süzülür. Tatlandırılabilir, ama tatlandırılmadığında daha etkilidir. Çok sıcak değil, ama sıcak içilmelidir. Günde 3-4 bardak yeterlidir.

Papatya banyosu: Bir tam banyo için 5-6 avuç dolusu ince kıyılmış çiçek, sap ve yaprak, 2 litre kaynar suyla haşlanır, 15 dakika demlendikten sonra süzülür ve banyo suyuna eklenir. Banyo süresi 15-20 dakikadır. Gözler banyo suyuna temas etmemelidir.

Papatya buğusu: 2 yemek kaşığı dolusu, ince kıyılmış çiçek veya çiçek-sap karışımı, yarım litre suda kaynama derecesine kadar ısıtılır ve kafa büyük bir havluyla örtülerek, gözler kapatılır ve solunmaya başlanır. Süre 10 dakika kadardır. Aynı su iki kere daha kullanılabilir.

Papatya yağı: Taze çiçekler, bir şişenin boğazına kadar doldurulur ve üstüne saf zeytinyağı eklenir. Yağ çiçeklerin üstüne çıkmalıdır. Şişe 14 gün boyunca sıcak bir ortamda veya güneşte bekletilir ve her gün çalkalanır. Süre sonunda süzülür ve kullanılır. Buzdolabında tutulmamalıdır.

Papatya tentürü: Taze çiçekler küçük bir şişeye doldurulur. Üstüne 70 derecelik etil alkol eklenir. Alkol çiçeklerin üstüne çıkmalıdır. Şişe 14 gün boyunca sıcak bir ortamda bekletilir ve her gün çalkalanır. Süre sonunda tülbentten geçirilerek süzülür ve 5-6 misli, 70 derecelik etil alkolle inceltilir, 20-30 kere çalkalanır. Tentür kullanıma hazırdır.

Yan etkiler: Dozajlara uyulduğunda, bilinen hiçbir yan etkisi yoktur. Ama onu yıllar boyunca aralıksız kullanmak doğru olmaz. Papatya çayı ile göz banyosu yapılmamalıdır. Konjoktivite yol açabilir.